اطلاعات کتاب و معرفی
تا طلاق نگرفتند کتاب ننوشتند
تحلیل‌هایی از جامعۀ ایران
نوشتۀ فردین علیخواه
نشر هنوز
چاپ اول ۱۳۹۷
قیمت ۲۶۰۰۰ تومان
جلد سخت (گالینگور)
۱۵۵ صفحه
جنس کاغذ: بالکی (سبک‌بال) (کاغذ بالکی چیست؟ پیوند و پیوند)
کتاب سبک و خوش‌دست هست.
من هیچ اشتباه تایپی یا چاپی ندیدم.
نویسنده هم در پانویس و هم در انتهای کتاب منابع را معرفی کرده.
کتاب حدودا ۵۰ بخش دارد. در هر بخش به شکل مقاله‌وار از یک معضل یا پدیدۀ اجتماعی صحبت شده.
چندتا از مقالاتی که به نظر من جالب بودند را در اینجا به صورت تیتروار معرفی می‌کنم. و محتوا را به زبان خودم خلاصه می‌کنم.
الله، علی (ع)، آقاجون: ما و قصۀ عکس‌های‌مان
چند دهۀ قبل، در خانه‌ها معمولا سه قاب بالای طاقچه بود: الله، علی (ع)، آقاجون. کم‌کم عکس‌های دسته جمعی زیارت در مشهد که در آن دست به سینه می‌ایستادند، روی طاقچه نشستند. با تغییرات جامعه، تدریجا مردم به سمت آتلیه‌ها رفتند. گرفتن عکس در آتلیه‌ها تبدیل به تفریح شد. در واقع همین اتفاق باعث شد مردم کم‌کم عکس‌های دو نفرۀ زن و شوهر را بر روی دیوار آویزان کنند. (نویسنده سیر تحول عکس در جامعه را به دوربین‌های دیجیتال و گوشی‌های دوربین‌دار صحبت می‌کند)
از کاسه توالت تا دیوارهای بی‌حیای امروزی!
در این بخش نویسنده به یکی از مشکلات آپارتمان‌نشینی اشاره کرده که من به شخصه بهش دقت نکرده بودم. شاید برای شما پیش آمده باشد که صداهای ناهنجار از خانۀ همسایه بشنوید. البته صداهای درون توالت و رخت خواب عادی هستند اما نه زمانی که برای همسایه‌تان باشند.
(این پاراگراف درون کتاب نیست) یکی فامیل‌های ما در آپارتمانی دو واحدی زندگی می‌کند. می‌گوید بدون این‌که واقعا بخواهد تقریبا بیشتر حرف‌های همسایۀ کناری‌اش را می‌شنود.
هیچ کدام تقصیری ندارند، مشکل از سازندگان است که برای سود بیشتر آسایش و آبرو را از مردم سلب کرده‌اند.
فحش و مشت، آسان‌ترین شیوۀ حل اختلاف
آقای علیخواه خاطره‌ای از برخورد یک پیرمرد با همسرش در پاریس می‌گوید. پیرمرد به همسرش می‌خورد و خانم به زمین می‌افتد. پیرمرد مدام عذرخواهی می‌کرد و حتی می‌خواست با پلیس تماس بگیرد تا حادثه را بررسی کنند. اما پس از تعجب و مخالفت آقای علیخواه و همسرش پیرمرد بازهم عذرخواهی می‌کند و از سلامت خانم مطمئن می‌شود و اجازه می‌گیرد و می‌رود.
نویسنده در ادامه روش مواجهۀ ما و مردم دیگر کشورها را مقایسه می‌کند.
به همسر، مادر یا خواهرش فحش می‌دهیم!
در این بخش آقای علیخواه جوامع فردگرا و جمع‌گرا را تعریف می‌کند. از این بحث می‌رسد به معضل فحش‌های ناموسی در ایران. اگر کسی بدون راهنما بپیچد احتمالا به مادر یا خواهرش که تقصیری ندارند، فحش می‌دهیم. در جوامع جمع‌گرا به وابستگان مخصوصا (زنان) دشنام داده می‌شود. اما در جوامع فردگرا توهین به سمت خود فرد نشانه می‌رود. مانند: احمق، حیوان، بی‌شعور و …
واعظان کاین جلوه در فیسبوک و اینستا می‌کنند…
در این بخش نویسنده از رفتار مردم در واقعیت یک مثال می‌زند. سپس دربارۀ جملاتی که معمولا ما در پروفایل تلگرام یا بیوی اینستاگرام می‌ذاریم، صحبت می‌کند. جملاتی که هر که نداند فکر می‌کند اینجا یونان باستان است و همه افلاطون و ارسطو هستیم.
اما در واقع مردم ما اقیانوس‌هایی با عمق یک سانتی‌متر هستند. از هر کسی یک جمله شنیده‌اند. به جای خواندن کتابی چندصد صفحه‌ای به خواندن چهل کلمه یا دو خط و اشتراک‌گذاری آن بسنده می‌کنند.
نظر من
من این کتاب را در دو سه روز خواندم. موقع خواندن واقعا لذت بردم. نویسنده دقیقا معضلات و مشکلاتی را که بیشتر ما به چشم دیده‌ایم تحلیل کرده. البته در نقدهای دیگران گفته شده که بهتر بود نویسنده راه حلی ارائه کند. اما به نظر من یک جامعه‌شناس کار خاصی در قبال معماری و ضخامت دیوار خانه‌های ما نمی‌تواند بکند.
شاید بعدا که کتاب را دوباره خواندم یا همین فردا تحلیلی هم برای این کتاب بنویسم و در همینجا اضافه کنم.
نمره من به این کتاب: ۸ از ۱۰
نظرات
بعضی از کسانی که در صفحۀ گودریدز کتاب نظر داده‌اند، نظر مساعدی نداشتند. میانگین نمرۀ کتاب از ۱۴ رای ۳٫۴۳ از ۵ شده. البته به نمرات خیلی توجه نکنید. نه فقط در مورد کتاب‌ها. در رابطه با فیلم‌ها هم همینطور است. بعضی افراد از روی خصومت شخصی یا به دلایلی نمرۀ پایین می‌دهند و برخی از روی هوا نمرۀ بالا می‌دهند. البته کسانی هم هستند که نقدهایی خوب دارند و اتفاقا باید نقدها را بررسی کرد.
لینک سایت نشر هنوز. البته قابلیت خرید ندارد. اما شاید بتوانید به دیگر کتاب‌هایشان هم نگاهی بیندازید.
سایت‌های مختلفی از جمله دیجیکالا، بهان‌بوک و شهرکتاب آنلاین نسخۀ فیزیکی این کتاب را برای فروش گذاشته‌اند.
